Hoe gaan we Boekel duurzaam verwarmen?
Wat is de Transitievisie Warmte?
Wat is de Transitievisie Warmte?
De Transitievisie Warmte is een plan waarin we de warmtekoers in onze gemeente vastleggen: hoe gaan we ervoor zorgen dat we in Boekel voor 2050 van het aardgas af zijn en in welke buurten starten we hiermee? De Transitievisie Warmte vormt de basis voor uitvoeringsplannen op wijk-, buurt-, straat- en clusterniveau. Deze uitvoeringsplannen moeten nog gemaakt worden. Dat doen we samen met de bewoners en bedrijven in de buurten waar we aan de slag gaan. Met de Transitievisie Warmte is de aanpak tot 2050 niet in beton gegoten. Elke vijf jaar wordt de Transitievisie geactualiseerd, omdat we niet alle buurten tegelijkertijd kunnen aanpakken en (technische) inzichten nog continu veranderen.
Waarom een Transitievisie?
De gevolgen van klimaatverandering, voornamelijk veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgassen, worden steeds zichtbaarder en raken ons allemaal. In het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 zijn internationale afspraken gemaakt over het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen om de wereld leefbaar te houden, voor onszelf en voor volgende generaties. In het Nederlandse Klimaatakkoord van 2019 zijn de internationale afspraken vertaald naar Nederlandse afspraken. Het belangrijkste afspraken zijn dat Nederland de CO2-uitstoot in 2030 met 49% wil terugdringen ten opzichte van 1990 en in 2050 met 95%.
Bij het verstoken van aardgas komt CO2 vrij. Eén van de landelijke afspraken is dan ook dat in 2050 alle woningen en gebouwen in Nederland aardgasvrij moeten zijn. Daar komen andere duurzame technieken, zoals warmtenetten en warmtepompen, voor in de plaats. Ook koken op aardgas verdwijnt daarmee. We noemen dit de warmtetransitie. Deze verandering is niet alleen nodig vanwege de klimaatafspraken, maar ook omdat in Nederland de gaswinning wordt verminderd. Het importeren van brandstof uit het buitenland is duur en maakt ons voor onze energievoorziening afhankelijk van andere landen. Bovendien raakt vroeg of laat ook daar het aardgas op.
Wat is onze doelstelling?
Voor de warmtetransitie is een landelijke ambitie gesteld. Wanneer we in 2050 alle woningen en gebouwen aardgasvrij willen maken, moeten we dit voor 2030 bij ongeveer 20% van alle woningen en gebouwen geregeld hebben.
Tijdlijn warmtetransitie: van TVW naar WUP
Iedere gemeente moet voor het einde van 2021 een Transitievisie Warmte (TVW) hebben vastgesteld. De Transitievisie Warmte wordt eind 2021 vastgesteld door de raad. De Transitievisie Warmte vormt de basis voor uitvoeringsplannen op wijk-, buurt-, straat- en clusterniveau. Dit zijn de zogenaamde wijkuitvoeringsplannen. In een wijkuitvoeringsplan (WUP) staan de gedetailleerde plannen voor de warmtetransitie van de wijken die voor 2030 ook daadwerkelijk aardgasvrij gaan worden. Met andere woorden, wanneer en hoe de wijk (stapsgewijs) van het aardgas afgaat en welk alternatief voor aardgas wordt gekozen. Volgens het Klimaatakkoord heeft een gemeente ongeveer twee jaar nodig om tot het uitvoeringsplan op wijkniveau te komen. Bij het vaststellen van de termijn worden gemeenten geacht zorgvuldig rekening te houden met in ieder geval voldoende tijd benodigd voor investeringsplannen van onder andere netbeheerders en gebouweigenaren, waaronder woningcorporaties en relevante instellingen, maar uiterlijk 8 jaar voor de einddatum van het aardgas. Uiterlijk in 2022 wordt – onder andere op basis van ervaringen in het Programma Aardgasvrije Wijken – bepaald of 8 jaar inderdaad de beste termijn is.
De warmtetransitie is een onderdeel van het Nederlandse klimaatbeleid.
Het totale klimaatbeleid
Er wordt op vier niveaus klimaatbeleid gemaakt en uitgevoerd: mondiaal, nationaal, regionaal en lokaal. De Transitievisie Warmte is een lokaal plan, gericht op de gemeente Boekel. We beschrijven hier in het kort het beleid voor elke niveau.
Klimaatakkoord Parijs
In 2015 ondertekende Nederland, net als heel veel andere landen wereldwijd, het Klimaatakkoord van Parijs. Met het akkoord beloofden de ondertekenaars om zich in te zetten voor het beperken van de opwarming van de aarde tot maximaal twee graden door de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. CO2 is één van de belangrijkste broeikasgassen. Het komt vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Aardgas is een fossiele brandstof en momenteel de belangrijkste warmtebron voor ruimteverwarming in ons land.
Klimaatakkoord
De Nederlandse klimaatambities die gebaseerd zijn op de internationale afspraken zijn vastgelegd in de Klimaatwet . Voor 2030 moet de CO2-uitstoot met 49% zijn verminderd ten opzichte van 1990 en voor 2050 met 95%. Om dit doel te halen is het landelijke Klimaatakkoord opgesteld. Hierin staan afspraken met onder andere gemeenten, het bedrijven, natuur- en milieuorganisaties en energiebedrijven. Deze afspraken zijn gericht op het terugdringen van de CO2-uitstoot.
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat gemeenten een regisserende rol krijgen in de warmtetransitie. Dit betekent dat iedere gemeente voor het einde van 2021 een Transitievisie Warmte (TVW) moet hebben vastgesteld.
Voor meer informatie over het Nederlandse Klimaatakkoord, klik hier .
Regionale Energie Strategie (RES)
De uitwerking van het landelijke Klimaatakkoord vindt voor een groot deel op regionaal en lokaal niveau plaats. Om de regionale uitwerking vorm te geven, is Nederland opgedeeld in 30 energie-regio’s waarin gemeenten, provincies en waterschappen samenwerken aan een Regionale Energie Strategie (RES). De gemeente Boekel is onderdeel van de regio Noordoost-Brabant (NOB). In de RES worden keuzes gemaakt die gaan over de opwekking van duurzame elektriciteit (vooral wind en zon), de warmtetransitie in de gebouwde omgeving en de benodigde opslag en energie-infrastructuur.
Voor meer informatie over de RES van regio Noordoost-Brabant, klik hier .
Klimaatambities Boekel
- De gemeente Boekel heeft in 2013 de Duurzaamheidsagenda vastgesteld die zich richt op vier speerpunten: duurzame energie en energiebesparing, duurzame mobiliteit, duurzame ruimtelijke ordening en duurzame agrarische sector.
Ook is in juni 2021het duurzaamheidsplan door de gemeenteraad vastgesteld. Het duurzaamheidsplan geeft richting aan hoe de aanpak van het verduurzamen van de gemeente eruit kan zien. Het doel van het duurzaamheidsplan is om Boekel toekomstbestendig te maken zodat we op een gezonde en comfortabele wijze in Boekel kunnen (blijven) wonen, werken en leven. Welke acties willen wij nemen die bijdragen aan onze duurzame toekomst op de thema’s energie, fysieke leefomgeving, circulaire economie en mobiliteit? Het nieuwe duurzaamheidsplan maakt de gemeente met inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, de netbeheerder en woningcorporaties. Samen stellen we uitgangspunten op die als basis dienen voor de keuzes en stappen naar een duurzaam Boekel. En hoe we samen van idee naar uitvoering kunnen komen.
Voor meer informatie over het nieuwe duurzaamheidsplan, klik hier .
